Sarraf, yüzyıllardır altın ve değerli maden ticaretinin kalbinde yer alan, bu alanda uzmanlık ve güvenilirlik sağlayan kişiye verilen isimdir. Geleneksel olarak kuyumculukla iç içe bir meslek olarak bilinse de sarraflık, sadece takı satmakla değil; altın alım–satımı, değerli madenlerin ayar kontrolü, külçe ve döküm işlemleri gibi daha teknik ve finansal süreçleri de kapsar.
1. Altın ve Değerli Maden Alım–Satımı
Sarraf, gram altın, çeyrek altın, külçe altın gibi ürünlerin günlük fiyatlarını takip eder ve alım–satım işlemlerini gerçekleştirir. Bu süreçte doğru fiyatlandırma ve güvenilirlik esastır.
2. Ayar ve Saflık Tespiti
Altının gerçek ayarının belirlenmesi sarraflığın en kritik noktalarından biridir. Sarraflar ayar taşları, kimyasal testler veya modern cihazlar kullanarak altının saflığını tespit eder.
3. Bozdurma ve Değer Tespiti
Vatandaşların elindeki altınları bozdurmak, dönüştürmek veya ayarını yükseltmek için başvurduğu uzmanlar yine sarraflardır. Ürünün gramı, ayarı, işçilik değeri gibi kriterler hesaplanarak doğru fiyat verilir.
4. Döküm ve Külçe İşlemleri
Bazı sarraflar atölyelerinde altını eritme, ayar düşürme/çıkarma veya külçe haline getirme gibi döküm işlemleri de yapabilir. Bu yönüyle meslek, hem finansal hem de teknik bir zanaattır.
Sık karıştırılan iki kavram olsa da aralarında temel farklılıklar vardır:
Sarraf, altının teknik ve finansal yönüne; kuyumcu ise tasarım ve perakende satış tarafına ağırlık verir.
Sarraflık, Osmanlı döneminden bu yana ekonomik yapının temel taşlarından biri olmuştur. O dönemde sarraflar devlet hazinesi, saray ve halk arasında adeta bir finans uzmanı gibi görev alır; para değerinin korunmasında önemli rol oynarlardı.
Bugün de sarraflar, hem yatırımcı hem de tüketici için değerli maden dünyasında güvenilir bir referans noktası olmaya devam ediyor.
"Sarraf" altın ve değerli maden konusunda hem bilgi hem de güven sağlayan geleneksel bir meslektir. Uzmanlık, deneyim ve titizlik gerektiren bu meslek, geçmişten günümüze değerini koruyan nadir zanaatlardan biri olmayı sürdürmektedir.